در توضیح مربوط به این معمای بسیار سخت و جالب باید گفت که این معمای سه چراغ و سه کلید را بیل گیتس ، رئیس ماکروسافت که همیشه بهترین ها را برای استخدام در شرکتش انتخاب می کند، در سال ۲۰۰۲ میلادی طراحی کرد تا از میان ۱۰۰ مهندس که خودشان از بهترین ها بودند یکی را برای شرکتش انتخاب کند.

    می توان حدس زد که اگر کسی برای بار اول این معما را بخواهد حل کند به چه چالشی کشیده می شود حتی اگر دانشجو،کارشناس،کارشناس ارشد و یا حتی دکترا داشته باشد باز هم حل این  معمای سخت و مشکل برایش مسئله ساز است.
    از این معما در کلاس های هوش و کلاس های آموزش خلاقیت بسیار استفاده می شود.

معمای هوش و خلاقیت بیل گیتس را بخوانید :

در این معما دو اتاق در مجاورت هم داریم که هیچکدام پنجره ندارند ولی هر کدام یک در ورود و خروج دارند. در یکی از اتاقها سه چراغ برق و در اتاق دیگر سه کلید برق مثل هم وجود دارند. ما نمیدانیم کدام کلید کدام چراغ را روشن میکند.

الف:
میتوانید هر چند مرتبه که بخواهید کلیدها را روشن و خاموش کنید.

ب:
نباید بیش از یک بار وارد اتاقی که چراغها در آن قرار دارند شوید. فقط یک بار می توانید وارد اتاق چراغها شوید و وقتی بیرون آمدید دیگر نمی توانید به اتاق چراغها برگردید.

ج:
نباید از کسی کمک بگیرید و هیچ وسیله ای هم در اختیار ندارید.

معمای بیل گیتس:
معلوم کنید که هر کلید کدام چراغ را روشن می کند؟ (مثلا: کلید وسطی لامپ وسط را روشن می کند یا یکی از دو چراغ کناری را ؟ ، باید معلوم کنید که هر سه کلید مربوط به کدام چراغها هستند.)

معما با پاسخ-معما با جواب-معمای سخت- معمای هوش-معمای خلاقیت
جواب معمای بیل گیتس-معمای سه چراغ و سه کلید:

اول:  سعی کنید خودتان جواب معما را پیدا کنید.

دوم: این معما یک تست خلاقیت و تست هوش نیز می باشد  پس بیشتر فکر کنید.

سوم : حل معما باعث تقویت هوش و حافظه می شود پس تا جایی که ممکن است سعی کنید خودتان معما ها را حل کنید.

یکی از کلید ها را روشن کنید و یکی دو دقیقه بعد آنرا خاموش نمایید. حالا کلید دیگری را روشن کنید و به اتاق چراغها بروید. چراغی که روشن است مربوط است به کلید دوم. دو چراغ دیگر را لمس کنید، آنکه گرم است مربوط است به کلید اول و البته آنکه سرد است مربوط است به کلید سوم است.
اگر شما نتوانستید این معما را حل کنید یقینا به این دلیل بوده است که به فیزیک معما که همانا حرارت تولید شده در چراغها است توجه نداشتید و فکر خود را متمرکز بر تناظر چراغها و کلیدها نمودید، راه حلی که هرگز شما را به جواب نخواهد رساند.